De kosten voor onderzoek en ontwikkeling hebben betrekking op de voorbereidingskosten voor de grondexploitaties. In 2016 zijn voorbereidingskosten gemaakt voor de toekomstige exploitaties van Stappenbelt, het Kleine Veer, Gruthuuske en Hoonhorst. Deze kosten werden voorheen geboekt op de NIEGG locaties als bijkomende kosten. Op basis van de BBV wijzigingen dienen deze kosten apart geclassificeerd te worden. Mochten de plannen binnen 5 jaar doorgang vinden dan zullen deze kosten overgeboekt worden naar de exploitaties (gelijk met de boekwaarde van de gronden). De verwachting is dat deze voorbereidingskosten binnen 5 jaar overgebracht kunnen worden naar een grondexploitatie.

Onder woonruimte en gebouwen is de cichoreifabriek de grootste investering, voor de machines, apparaten en installaties betreft dit de ICT vervangingen.
In de bijlage 5.2.2 en 5.2.3 wordt inzicht gegeven in de realisatie van de investeringsbudgetten. Voor eventuele overschrijdingen is een toelichting gegeven. Al deze overschrijdingen passen binnen bestaand beleid en worden voornamelijk veroorzaakt door het toerekenen van uren.

Bij de MPG 2018 zijn alle grondexploitaties herzien en ter goedkeuring aan de raad voorgelegd. Zie voor een verdere uitwerking en toelichting in de paragraaf grondbeleid.
Voor verdere informatie over de grondexploitatie wordt verwezen naar de toelichting op de programma's 4 en 9.(Economische zaken en Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting).

Door het aangaan van twee langlopende leningen in 2017, worden gelden in de schatkist uitgezet.

De toevoegingen en onttrekkingen betreft de kasstroom binnen de overlopende activa gedurende het jaar. Dit betreft o.a. de belastingen en  betalingen binnen sociaal domein/participatie

De algemene reserve bestaat uit de algemene reserve en de algemene reserve vrij besteedbaar. Tot en met 2016 werd de algemene reserve reeds bestemd ook onder het saldo van de algemene reserves gepresenteerd. Deze moet gepresenteerd worden onder de overige bestemmingsreserves.
Het totaal is gelijk maar de verdeling wordt anders gepresenteerd. De toelichting op de reserves is opgenomen in hoofdstuk 4.5.

Voorziening voor verplichtingen
De voorziening wordt gevormd op basis van de Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers (APPA). Toevoegingen zijn verricht op basis van actuariële berekeningen, de aanwendingen hebben betrekking op werkelijke uitbetalingen. Voor de berekening van de APPA voorziening zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

• De Prognosetafel GBM/GBV 2010-2015 met een leeftijdsterugtelling m/v 5/1 of v/m 3/3
• De door de Nederlandsche Bank (DNB) gepubliceerde rentetermijnstructuur per 31 december 2017 (1,648%)
• De voorziening van de lopende pensioenen is per 31-12-2016 herberekend met de rekenrente van 2%

Bovenwijkse voorzieningen
De voorziening is gevormd op basis van het raadsbesluit bij de jaarrekening 2012. De voorziening is gevormd voor het realiseren van bovenwijkse voorzieningen. Aan alle nog te realiseren voorzieningen liggen actuele plannen ten grondslag. Vanaf 2017 worden voor de realisatie gelden onttrokken.

Onderhoudsvoorziening
De voorziening is gevormd ter egalisatie van onderhoudskosten. Aan alle voorzieningen liggen actuele plannen ten grondslag, ter onderbouwing van de omvang van de voorziening. De toevoegingen aan de voorzieningen zijn verricht op basis van de berekening in het Beleidsplan onderhoud gemeentelijke gebouwen periode 2013 - 2017. De aanwending gebeurt op basis van werkelijke kosten.

Egalisatievoorziening riolering
De voorziening is gevormd voor egalisatie van de onderhoudskosten en vervangingsinvesteringen op de riolering. Via de rioolheffingen worden heffingen ontvangen, overschotten en tekorten op de riolering worden toegevoegd of onttrokken aan de voorziening. In 2017 is een nieuw beheerplan vastgesteld voor de jaren 2017-2020.

Egalisatievoorziening reiniging
De voorziening is gevormd voor egalisatie van de afvalstoffenheffing. Overschotten en tekorten op de reiniging worden toegevoegd of onttrokken aan de voorziening.

Specifieke aanwendingsrichting
De voorziening bestaat uit bevorderende maatregelen voor mobiliteit en ter voorkoming van wachtgeld.

De totale rentelast voor het jaar 2017 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 308.294

In 2017 hebben geen borgbetalingen plaatsgevonden.

Aangegane verplichtingen en vorderingen
Wij vermelden de volgende meerjarige verplichtingen en vorderingen die hun oorzaak voor de balansdatum hebben, maar daarna zullen worden geëffectueerd